Afrika: hiesa, haurrak eta hezkuntza.

Orain gutxi, urteko bere txostena aurkeztu zuen UNAIDSek, eta hedapen handia izan zuen orain aste batzuk.Helburua ez da arreta gaixoen edo hildakoen inguruko zenbakietara biltzea, nahiz eta horiek oso deigarriak izan lotsagarriak ez esateagatik. Ezta eskolatu gabeko edo hiesagatik eskolara joateari utzi behar izan dion haur kopurura ere. Egoera horrek Afrikaren etorkizunean edukiko duen eragina da harrigarriena.Afrikan, galtzear dago belaunaldi oso bat; GIBaren ondorioz, neurri handi batean. Eta hurrengoa ere galtzeko bidean gaude.Arreta hezkuntzan jarriz gero, Afrikako haurrek beti gainditu behar izan dituzte oztopoak eskolara joateko, Human Right Watch erakundearen txostenak dioen bezala; hiesaren aro honetan, baina, gero eta handiagoak dira oztopo horiek, eta badirudi herrialde horietako gobernuei eta guri bost axola zaigula.Gobernuek ez dute ahalegin handirik egin haurrek eskolara joateari utzi behar izan diezaioten, gurasoak zaintzeko edo familiarentzat mantenua lortzeko. Horixe bera gertatu da gurasoak hil izanagatik haurrek eskolara joateko bultzada bakarra galdu dutenean ere. Haurrak familia handien edo abegi familien mende geratu direnean, lan edota sexu esplotazioa jasan dute askotan, eta ia beti diskriminatu egin dituzte familiako haurrekin alderatuta, eta gobernuak ez du ezer ere egin horren aurrean. Askotan, behin baino gehiagotan ezagutu dute haur horiek gaixotasun eta heriotza zikloa, guraso, osaba-izeba, aiton-amona eta abar gaixotu eta hil baitzaizkie; bakar-bakarrik geratu dira azkenean, gobernuak berak ere bazter utzi baititu; horiek horrela, esplotazioan erori dira sarri haurrak.Erretrobiralen aurkako sendabideak aipatzen ditu UNAIDSek hainbatetan, konponbidearen zati garrantzitsu gisa. Afrikan, ordea, zenbait arazo dituzte horiek abian jartzeko orduan, eta arazoren bat edo beste ere ari dira sortzen sendabide horiek aplikatu dituzten lekuetan. Lehenengo kasuan, osasun arloko langile eskasia da arazoa.

http://paperekoa.berria.info/iritzia/2005-12-01/007/011/.htm

Children’s Health Program

Afrikan HIESek duen kutsapen indizea altua dela jakinez, orain fundazioaren proiektuen zuzendari denak beren sexu hezkuntza ikastaroak azpimarratzen ditu: “Pozik ikasten dute. HIES zer den erakusten diegu, nola eta zergatik datorren: oraindik badira zenbait neskatxa katarro bat bezala pilula bat hartuz sendatzen dela uste dutenak”.Kiandako proiektuen artean Kenyako lurraldean zehar Children’s Health Program azpimarratzen du. “Ekimen hau sortu zen bi mutiko hil zirenean, beren gurasoek dirurik ez eta medikuarengana eraman ezin izan zituztelako. Pena izugarria ematen du jakitean 2 euroren kontua zela. Hauek bezala badira zenbait haur medikamendu soil batez sendatu zitezkeen gaitzak dituztenak”.
Egoera honi irtenbide bat bilatu nahian, hasteko kontsultategi bat jarri zuen fundazioak, eta orain ekipo bat osatu du pobretasun larria dagoen eremuetan lan egiten duena eta inguruetako lehen-hezkuntza ikastetxeetara joaten dena, ikasleei mediku azterketa egitera eta, beharrez gero, tratamendu egokia eskaintzera.Batzutan kirurgia behar dute, bestetan terapia psikologikoa, tratu txarra ematen baitiete. Sei mila haurrei iritsi nahi dugu, eta horretarako laguntza behar dugu. 50 euro bakarrik behar dira haur baten osasuna zaintzeko 10 urtez” , esaten digu emakume lehiatsu honek.

Bilbotik Nairobira Kianda aurrera ateratzeko

Mercedes Otaduy-k 30 urte igaro ditu jadanik Kenyan2010ko urria 01a
Mercedes Otaduy, Opus Deiko kide numerarioa, 30 urte baino gehiago lan egin du Kenyako haur eta emakumeen sustapen eta garapenaren alde.1987an heldu zen Mercedes Otaduy Nairobira ikastetxe berri batean laguntzera boluntario bezala. Orduan 23 urte bakarrik zituen eta herri hartan ezagutu zuenak erabat hunkituta utzi zuen. “Dena bestelakoa zirudien. Jendea oso pobrea zela ikusten nuen, oinarrizko gauzak ere ez zituela ezagutzen. Oso zaila da giro horretan lagunak egitea, desberdina ikusten baitzaituzte. Harremanak ere ez ziren errazak, denek ez baitzekiten ingelesa. Zaila izan zen, ezer ez zen nik aurretik bizi izan nuen antzekoa” dio.Bilbotar hau Afrikara joan zen Kianda fundazioan lankide boluntario bezala lan egitera. Kianda Opus Deik 1961ean eraikitako erakunde bat da, Kenyako emakumeen bizitza garatzen eta hobetzen sustatzeko sortua. Proiektu zehatz batekin iritsi ziren kontinente hartara; idazkari ikasketen eskola bar sortzera. Eskola hura arraza guztietako emakumeak hartu zituen lehenengo erakunde akademikoa izan zen.Gaur egun, fundazioak baditu lehenengo hezkuntzatik unibertsitateraino doazen hezkuntza zentroak . “Orain dela 50 urte neskatxek ez zuten ikasketarik egiten, ez zuten aukerarik. Oraindik ere, baliabide ekonomiko gutxi baitago, dirurik izatekotan mutilen hezkuntzarako erabiltzen da, ez neskentzat” penaz dio Mercedesek.Desberdintasun eta pobretasun giro honek bultzatuta, Kiandako boluntarioak –irakasle guztiak emakumeak dira– egunez egun egiten dute lan Kenyako emakumeei zenbait eskola emanez. Kiandako eraikinetan irakurtzen eta idazten irakasten diete, baina lanbide batzuk ere ikas dezakete: josketa, nekazaritza, baita etxeko ekonomia ere.

Mercedes bertako umeekin laneanLaguntzaile boluntario honek azpimarratzen du ikasleak erlijio desberdinetakoak direla –kenyatar gehienak protestanteak dira–. “Ez diegu ezartzen ezer. Beren sinesmenak errespetatzen ditugu”, azaltzen digu.

http://euskara.opusdei.org/

Gaztelueta Fundazioaren Hezkuntza Eleaniztuneko Nazioarteko VII. Jardunaldietan.

200etik gora aditu ari dira parte hartzen. Bilketan Euskadi eta Europako zenbait herritako ehunka adituk parte hartu du2009ko otsaila 11a
Gaztelueta Fundazioak, Opus Deiko obra korporatiboa den Gaztelueta Ikastetxearekin lotua denak, ehunako aditu bildu ditu urtarrilaren 29 eta 30ean egin diren Hezkuntza Eleaniztuneko Nazioarteko VII. Jardunaldietan. Topaketa, Euskalduna Jauregian egin da, bere xedea izanik, hizkuntzaren arloan, euskal curriculum berriak dituen erronketan sakontzea. Horretarako, Bilbon bildu dira Europa mailako ekimen nagusienen bultzatzaileak eta, horiekin batera, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila eta Euskadiko Ikastolen Federazioko arduradunak eta hezkuntzako euskal zentro askotako irakasleak.
Ardatza “Gaitasun eleaniztunaren erronka curriculum berrian” dela, jardunaldiek euskal hezkuntzaren egoera aztertu eta Europako beste herri batzuetako egoerarekin konparatu dute; aldi berean, irakaskuntzan beste hizkuntza batzuk integratzeko era berriak aztertu egin dira. Horrez gain eztabaidatu egin da, hizkuntzak ikastea izanik helburua, edukiak integratzeko ereduaz. Bilketa, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren lankidetzarekin burutzen da; halaber, babesleen artean daude Fundación “La Caixa” eta Santillana argitaletxea.
Txostengileen artean gailendu egin dira nazioarte mailako adituak, berbarako finlandiar Unibertsitateko Tuula Asikainen eta David Marsh , Eskoziako Aberdeengo Unibertsitateko Do Coyle, Ekialdeko Europatik etorritako Keith Nelly eta Frantziatik Djamel Ould, pedagogian espezializatua. Halaber, guretzat hurbilagokoak diren beste aditu batzuk ere izan dute parte, Mondragon Unibertsitateko Pilar Sagasti eta Euskal Herriko Unibertsitateko Jasone Cenoz irakaslea, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saileko hainbat aholkulari eta teknikari, Bartzelonako Escola Vila Olimpica-ko Teresa Serra eta Gaztelueta Ikastetxeko irakasle batzuek.Gaztelueta Fundazioak, jardunaldi hauekin, eguneratu egiten du bere konpromisoa, alegia, jarduteko eremu duen Euskadiko hezkuntza-kalitatea hobetzearekin duena. Fundazioa, Leioako Gaztelueta Ikastetxearena da eta, jardunaldi hauekin, zazpi izango dira hezkuntzari lotuta dauden gaien arloan antolatu dituenak. Gaztelueta Ikastetxea aurrelaria izan da, Euskadin, hirueledun hezkuntza eredua garatzean, eta xede horrekin dihardu lanean.David Marsh, Berria agunkarianTuula Asikainen, EL CORREO egunkarianDavid Marsh, Deia egunkarian

http://euskara.opusdei.org/arc.php?s=663&p=1-2009

Emakumearen hezkuntza Afrikan guztiz garrantzitsua da

"Emakumearen hezkuntza Afrikan guztiz garrantzitsua da"
John Odhiambok, Kenyako Strathmore Unibertsitateko Errektoreak, Espaniara egin duen bisitaldian, Europar Batasunari goi mailako ikasketen finantzaketa eskatu dio, jendeak unibertsitateetan matrikulatzeko dauzkan zailtasunak direla eta.2009ko martxoa 04a
Afrikako populazioa gaztea delarik –ehuneko hirurogeiak hogeita bat urte baino gutxiago ditu– Odhiambok gazteen hezkuntzan inbertitzearen garrantzia azpimarratu du garapenaren eragile denez.Bere iritziz, maila guztietako irakasle gabezia ikastetxeetan da Afrikak duen problema bat.
Adibidez Hegoafrikak lehen mailako irakaskuntzako 260.000 irakasleen beharra dauka, Afrikar kontinenteetan garapen handiena izan duen herria izanda ere.Ehuneko bata bakarrik Strathmore Unibertsitateko Errektoreak dioenez, Kenyan nazio produktu gordinaren ehuneko zazpia hezkuntzara doa, eta Espainian portzentaia hori ehuneko lauaren inguruan dabil.
Baina, ahalegin ekonomiko hori egin den arren, kenyatarren ehuneko batak baizik ez du unibertsitateko titulurik.Lehen mailako hezkuntza doan denez, populazioaren ia ehuneko lauregeita hamarrak oinarrizko hezkuntza lortzen du, baina portzentaia hau asko gutxitzen da goi mailako ikasketetan unibertsitateetako matrikukak garestiak baitira.Kenyan urtero 40.000 ikaslek amaitzen dituzte bigarren mailako ikasketak unibertsitateko ikasketetan sartzeko moduan, baina 10.000 dira bakarrik Estatuko diru laguntza hartzen dutenak. Horregatik besteak ez dute beste aukerarik kanpora joan edo ikasketak bertan behera utzi baizik.

http://euskara.opusdei.org/art.php?p=32591

Munduaren errealitatea..

Hirugarren munduko herrialdeetan, laboralki esplotatuak izaten diren haurren kopuruaren hazkundea izugarria da gaur egun.

Asia hegoaldean, 100 milioi haur baino gehiago daude lan neketsuak egiten eta horietariko %20ak egunero 13 orduz aritzen dira, hilabetero 15-20 euro besterik ez irabazteko.

Hego Amerikan ordea, 5 eta 16 urte tarteko 17 milioi haurrek lan egiten dute, haien soldata, familia osoko soldataren %20 suposatzen duelarik.

Guzti hau kontuan hartuta, umeen eskulana helduena baino hiru aldiz merkeagoa da eta horrek, biztanleria heldu aktiboa langabezian egotea ekartzen ari da. Bestalde, lan egiten duten ume hauek ez dira eskolara joaten. Guzti horrek, atzeratua den herrialdea, garapena izan dezan oztopatzen du.

Gainera, haur hauek lan egiten duten baldintzak penagarriak dira, ez baitago inolako segurtasunik ez higienerik. Arrisku konstantean daude tuberkulosia, anemia, ultzerak, arnas arazoak eta absezuak bezalako gaitzak hartzeko.

Enpresa handiek irabazi asko lortzen dituzte eskulan merke honekin, produktuaren ekoizpena gero eta merkeagoa izanda, irabazia handiagoa izango baita. Nike zapatilen enpresa honetarako adibide bikaina da.

INTERVIDA fundazioak, herrialde aurreratuetako biztanleria kontzientziatzeko nahiarekin jarduten du. ONG laikoa, apartidista eta independientea da. Nazio Batuen Kontseilu Ekonomiko eta Sozialean estatus kontsultibo berezia izatean lortu du eta bere helburua, munduko herrialde kaltetuenetako ume eta familien egoerak hobetzea da. Horretarako, hainbat proiektu garatu dituzte Perun, Bolivian, Guatemalan, El Salvadorren, Indian, Bangladeshen eta Malin.

Gaur egun, Estatu Espainoleko 260.000 familia inguruk apadrinazioaren bidez herrialde hauetako familiak laguntzen dituzte, baina INTERVIDAren ustetan, haurren esplotazio laborala, enpresen esku dago. Hau da, enpresek, kontrol handiagoa izan beharko lukete, Hirugarren Munduan haur eskulanaz ekoiztu den edozer salmentan ez jartzeko.

Hala ere, ez du pisu guztia enpresen gain jartzen. Herritarrok ere badaukagu zerezana gai honetan. Guk ez bagenitu produktu hauek erosiko eta haien kontrako jarrera erakutsiko bagenu, onura handia ekarriko genioke ume ustiatu horiei. Horregatik, ONG honek, kontzientziazio lan handia egiten ari da herrialde aurreratuetako jarrera kontsumistan.

http://umeakgizartean.blogspot.com/search/label/umeak

Aurrerabideak.

"Emaiozu gizon bati arrain bat, eta gaur jango du; erakutsi iezaiozu arrantzan, eta egunero jango du", dio txinatar esaera zahar batek. Eta horri kasu eginez dihardute One Laptop Per Child (OLPC) proiektukoek. Hirugarren munduaren aurrerabidea hezkuntzaren bidez etorriko delakoan, eta hezkuntzan atzera ez gelditzeko IKTak eta Internet beharrezkoak direla sinetsita, herrialde behartsuetako haurrei ordenagailu eramangarri bana helarazi nahi dien proiektua jarri zuen martxan GKE horrek. Horretarako, ordenagailu merke baina ahaltsu eta funtzional bat diseinatu zuten. Eta, poliki-poliki, mundu osoko teknologia iraultzen ari da.

Hirugarren mundua

Denok dakigu gaur egun zein egoeratan aurkitzen diren hirugarren munduko familiak, eta badakigu hirugarren munduko biztanleak Asian eta Afrikan bizi direla normalean. Bertako jende asko goseak eta egarriak jota hiltzen da, edo bestela edozein motatako gaixotasun batengatik, sendatzeko botikarik ez daukatelako.

Hori gutxi balitz, herrialde hauetako ume asko eta asko, bizi ahal izateko, txiki-txikitatik hasten dira lanean. Gainera, beraiek erabiltzen dituzten lan tresnak, guk erabiltzen ditugunekin alderatuz, izugarri atzeratuak dira. Esaterako, egurra eta pisuzko gauzak astoz garraiatzen dituzte alde batetik bestera edo, bestela, bizkar gainean.

Herrialde txiro hauetako jendeak egun askotan ez dauka zer jan, eta egiten duten lan guztiaren truke miseria bat besterik ez dute jasotzen. Hainbat kasutan ez dute oinetakorik erabiltzen eta, erabiltzekotan, beraiek plastikozko botilekin eta bi zapirekin egindakoak izaten dira. Arropa kontuan, ez dute arropa askorik erabiltzen, ez baitaukate zer jantzi eta, hotza egiten duenean, horietako asko gaixotuta hiltzen dira.

Hori guztia jakinda, oraindik ere gu kexu eta kexu gara. Behar ez ditugun gauza asko eskatzen ditugu, eta ez dugu bakerik ematen hura lortu arte. Etxebizitzei begira, adibidez, gureak eta beraienak alderatuz, alde handia dagoela ikusiko dugu. Izan ere, gure etxeak gutxi gorabehera handiak, beroak, politak, erosoak eta tresna berriz beteak dira. Beraienak, ordea, oso xinpleak dira, lau egurrez eta lastoz egindakoak, hotzak, logela eta sukalderik gabekoak…

Kontuan izan beharreko beste alderdi garrantzitsu bat eskolatzearena da. Guk protesta besterik ez dugu egiten ez dugulako ikastolara joan nahi edo ez dugulako ikasi nahi edo ez zaigulako ikastea gustatzen. Edonola ere, 3. munduko haurrek ez daukate hori aukeratzerik; izan ere, beraiek ikasi nahi bai, baina ez daukate horretarako aukera askorik. Askok ez dakite ez idazten ezta irakurtzen ere! Gu eskolaz ahaztu nahian eta beraiek, berriz, ikasteko aukera baten bila.

Benetan tamalgarria da duguna apreziatzen ez jakitea. Ez zaizue horrela iruditzen? Esan beharra dago, dena den, nahiz eta nahikoa ez izan, gaur egun GKE ugari dagoela pertsona horiei laguntzeko prest. Gero eta jende gehiagok, gainera, adoptatu edo besoetan hartzen ditu horrelako umeak azkenaldian maiz burutzen diren kanpaina ezberdinen ondorioz. Hori dela eta, gero eta lan handiagoa egiten ari gara denon artean.

Amaitzeko, zera esan nahi nuke: laguntza beharrean dagoenari laguntza eman behar zaio. Ea poliki-poliki beharrizan gorrian dagoen jendea egoera tamalgarri horretatik ateratzea lortzen dugun!

http://euskaljakintza.blogsome.com/category/orokorra/page/2/

Azpeititik laguntza Boliviako umezurtegi batera

Diartek boletoak ateratzen ditu dirua lortzeko

Ramon Gurrutxaga Iraurgiko irakasleak egiten du lan Bolivian kooperante gisa eta berak egiten du bi herrien arteko zubi lana

Umezurztegiaren aldeko oleo koadroa ikusgai dago Diart-eko erakusleihoan.

Diart pintura eta eskultura estudioak eta Iraurgi ikastetxeko Ramon Gurrutxaga irakasleak elkartasun egitasmo bat abian jarri zuten duela lauzpabost urte. Helburua Boliviako Santa Cruz de La Sierra herrialdeko umezurztegiari laguntza ematea da eta aurten ere ekin diote elkartasun ekimenari.

Ramon Gurrutxagak zazpi urte daramatza Santa Cruz de La Sierra (Bolivia) herrialdeko umezurztegira kooperante gisa joaten. Uda partean joan ohi da eta hemen bildutako dirua Gurrutxagak berak eramaten du umezurztegira. Dirua Diart pintura eta eskultura estudioak ateratako boletoen bidez lortzen dute. Urtero Diart-eko ikasle batek margolan bat egiten du boleto horien sari gisa ateratzeko. Aurtengo oleo koadroa Diart-eko erakusleihoan dago dagoeneko, Eliz kalean.

Apadrinatzeko beharra

Diru laguntza umezurztegira eramateaz gain, Gurrutxaga beste zeregin batetaz ere arduratzen da. 166 ume bizi dira egun umezurztegian eta, jakina denez, familiarik gabeko haurrak dira. Gurrutxaga ume horiei laguntzeko umezurztegiko haurrak apadrinatzeko lanean ari da. "Azpeitia eta Zumaia artean, ni zumaiarra bainaiz, 56 ume ditugu apadrinatuta. Baina, tamalez, urtez urte kopuruak ez du gora egin" dio. Zuzenean Gurrutxagak berak eramaten du umezurztegira boletoekin ateratako dirua eta baita apadrinatutako umeentzakoa ere. Jendea animatu nahi du haurrak apadrinatzera. Horretarako Iraurgi ikastetxera jo eta Ramon Gurrutxagagatik galdetu besterik ez dute interesatuek.

Uztailaren 13an egingo du bidaia Boliviara eta lehenengo eta behin, "lortutako dirua umezurztegiko botikina betetzeko" erabiliko duela azaldu du Gurrutxagak. Haurrei arropak erosteko ere erabiltzen dute hemendik eramandako dirua edota baita ikasketetan laguntzeko ere. Abuztuaren 16an agurtuko ditu haurrak Gurrutxagak eta etxera itzuliko da, datorren udara arte.

iturria: http://www.uztarria.com/albistiek/1181733686

Aitordetzaren Hezkuntza Programa

Bigarren Hezkuntzako ikasle guztiek Haurralde Fundazioarekin aitordetza-programa honetan parte hartzen dute. Lehenbiziko ideia ikasle talde batek izan zuen 1997an. Gaur egun proiektu guztiz sendoa dugu. Taldeek Mozambique edo Indiako haur bana aitordetzen dute. Haur horren berri eta argazkia eskuratzeaz gain, berarekin postaz komunika daitezke. Bizi den herriaren geografia, ekonomia etab. ezagutzen dituzte eta Haurraldeko langileek ere hitzaldiak eskaintzen dizkigute bertan izan dituzten esperientziak ikasle zein gurasoei azaltzeko (batzuen laburpena Axularreko Guraso Eskolako menu honetan irakur ditzakezu).
Aurten DBH eta Batxilerreko ikasleek 2016€ bildu dituzte 12 haur aitordetzeko.
Haurraldeko bolondresek ezkerreko menuetan aurkituko dituzuen irudiak ekarri dizkigute. Menuotan ere India eta Mozambiqueri buruzko informazioa eta ikasle batek egindako idazlana dauzkazu.

http://www.axular.org/webguneak/haurralde/index.htm